Polska Federacja Szpitali zwraca się z apelem o podjęcie pilnych działań zmierzających do wypracowania jasnych uregulowań prawnych, które zapewnią pełną ochronę zarówno pacjentom, jak i personelowi medycznemu w szpitalach psychiatrycznych.

Ostatnie wydarzenia związane z zażyciem przez pacjentów nieznanych substancji psychoaktywnych w jednym z warszawskich szpitali psychiatrycznych unaoczniły, że brakuje klarownych przepisów pozwalających na skuteczne zapobieganie tego typu sytuacjom. W ocenie Polskiej Federacji Szpitali procedury wdrożone w tym szpitalu były ukierunkowane na zapewnienie pacjentom maksymalnego poziomu bezpieczeństwa, jednak obecny stan prawny nie daje wystarczającej podstawy do wprowadzenia w pełni skutecznych i niebudzących wątpliwości rozwiązań.

W szczególności wskazujemy, że:

1. Brak wyraźnej regulacji dotyczącej przeszukania pacjentów w sytuacjach uzasadnionego zagrożenia zdrowia i życia prowadzi do niejednolitych praktyk szpitalnych.
2. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego (art. 18) odnosi się wyłącznie do odbierania niebezpiecznych przedmiotów w przypadku przymusu bezpośredniego, nie obejmując sytuacji, w których takiego przymusu nie ma, ale personel podejrzewa, że pacjent może posiadać substancje stwarzające realne zagrożenie dla zdrowia lub życia.
3. Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta gwarantuje pacjentom nienaruszalność, godność i intymność, jednak brak wyraźnego uregulowania wyjątków i procedur powoduje rozbieżności interpretacyjne oraz ryzyko oskarżeń o naruszanie praw innych pacjentów.

Polska Federacja Szpitali, jako organizacja zrzeszająca kilkaset szpitali w całym kraju o różnym modelu własnościowym oraz profilu specjalistycznym, w tym także szpitale psychiatryczne, pragnie podkreślić, że misją podmiotów leczniczych jest najwyższa możliwa jakość opieki medycznej przy zapewnieniu pacjentom i personelowi realnego bezpieczeństwa. Obecne przepisy nie zawsze umożliwiają skuteczne działanie w przypadkach wymagających natychmiastowych i zdecydowanych kroków.

W związku z powyższym apelujemy o:

1. Powołanie zespołu roboczego z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia, Biura Rzecznika Praw Pacjenta, organizacji pacjentów oraz przedstawicieli reprezentatywnych organizacji pracodawców szpitali, który przeanalizuje aktualne przepisy i opracuje propozycję zmian legislacyjnych.
2. Uwzględnienie w projektowanych przepisach wyraźnych procedur pozwalających na kontrolę pacjentów w sytuacjach zagrażających ich życiu i zdrowiu, z jednoczesnym poszanowaniem praw pacjenta.
3. Wypracowanie wytycznych i rekomendacji dla szpitali psychiatrycznych, które pomogą w codziennej praktyce, rozwieją wątpliwości interpretacyjne i zmniejszą ryzyko naruszenia praw pacjentów.

Wierzymy, że wspólne działania na rzecz bezpieczeństwa pacjentów i personelu przyniosą wymierne korzyści całemu systemowi ochrony zdrowia psychicznego. Polska Federacja Szpitali deklaruje gotowość do współpracy i dzielenia się doświadczeniami, by wspólnie opracować najlepsze rozwiązania prawne i organizacyjne.